Prowadzenie własnej firmy to nie lada wyzwanie, jesteśmy zmuszeni do podejmowania trudnych decyzji, jednym z nich jest dylemat, nad którym każdy przedsiębiorca musi się dobrze zastanowić i przeanalizować każde za oraz przeciw, a mianowicie; Czy zostać podatnikiem VAT, czy też skorzystać ze zwolnienia z podatku?

Kiedy warto wybrać zwolnienie z podatku VAT?

Zacznijmy od tego, czym właściwie jest rejestr podatników VAT?

Rejestr podatników VAT to elektroniczny wykaz podmiotów VAT, prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, który uwzględnia zarówno tych czynnych jak i zwolnionych podatkowo z VAT. Zawiera również dane podmiotów, które nie zostały zarejestrowane przez naczelnika urzędu skarbowego, czy też tych, którzy zostali z niego wykreśleni lub przywróceni. Rejestr ten zwany jest również Białą listą, o której więcej możecie dowiedzieć się w tym artykule: Biała lista podatników VAT. Czym jest?

Jakie przysługują nam korzyści ze statusu czynnego podatnika VAT?

– poszerzanie relacji biznesowych – bycie podatnikiem VAT daje większe możliwości wzajemnej współpracy pomiędzy kontrahentami, którzy też są VATowcami,

– łatwiejsza współpraca z kontrahentami będącymi firmami – np. udział w przetargach, niższe ceny towarów,

– możliwość pomniejszenia podatku należnego oraz podatku naliczonego,

– sprzedaż ze stawką NP poza granice Polski – jeśli świadczysz usługi dla zagranicznego przedsiębiorcy, to na fakturze umieszczasz stawkę NP, zaś VAT rozlicza zleceniodawca.

Kiedy jest możliwe wykreślenie z rejestru podatników VAT?

Zgodnie z art. 96 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług (VAT), naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru, jako podatnika VAT, bez zawiadamiania w następujących okolicznościach:

– podatnik nie istnieje,

– nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem lub jego pełnomocnikiem,

– dane podatnika wskazane w zgłoszeniu się nieprawdziwe,

– podatnik lub jego pełnomocnik nie stawią się na wezwanie urzędu lub organu kontroli skarbowej,

– na podstawie posiadanych informacji o podatniku istnieje przypuszczenie, że może on prowadzić działania mające związek z wyłudzeniami skarbowymi,

– wobec podatnika sąd orzekł zakaz prowadzenia działalności gospodarczej

Wykreślenia z urzędu, dokonuje się również w odniesieniu do podatnika VAT, który:

– zawiesił działalność gospodarczą na okres co najmniej 6 następujących po sobie miesięcy,

– zgodnie z obowiązkiem nie złożył deklaracji VAT za 3 kolejne miesiące lub za jeden kwartał albo składał zerowe deklaracje VAT przez okres 6 kolejnych miesięcy lub dwóch kolejnych kwartałów (brak transakcji sprzedaży, zakupów, w tym importu towarów),

– wystawiał faktury (sprzedaży lub korygujące) dokumentujące czynności niedokonane,

– miał uzasadnione podstawy przypuszczać, że dostawcy i nabywcy biorący udział w dostawie towaru lub usługi nie rozliczają się rzetelnie z podatków, narażając skarb państwa na uszczuplenie

W sytuacji, gdy podatnik nie złoży jednej deklaracji VAT kwartalnej, może skutkować to wykreśleniem z rejestru VAT. W sytuacji, gdy podatnik rozlicza się miesięcznie, wykreślenie następuje na wskutek niezłożenia za 3 kolejne miesiące deklaracji VAT.

Wykreślenie grozi również podatnikom, którzy przez okres 6 kolejnych miesięcy lub dwóch kolejnych kwartałów składają zerowe deklaracje VAT.

Jak następuje wykreślenie?

Urząd skarbowy może wykreślić podatnika z rejestru VAT:

– na wniosek przedsiębiorcy – aby przestać być podatnikiem VAT, należy zgłosić do naczelnika urzędu skarbowego fakt zaprzestania wykonywania czynności objętych podatkiem od towarów i usług, oraz złożyć deklarację VAT-7 albo VAT-7K, wraz z informacją o spisie z natury,

– z urzędu – urząd wykreśla bez zawiadomienia podatnika, gdy dane zawarte w zgłoszeniu są nieprawdziwe, gdy nie ma kontaktu z podatnikiem i jego pełnomocnikiem, lub gdy oboje nie zjawiają się w urzędzie skarbowym pomimo wezwań, gdy firma nie istnieje, lub sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej

– w przypadku śmierci przedsiębiorcy – naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT. Jeśli jednak zostanie ustanowiony zarząd sukcesyjny, jeszcze za życia i wpisany do CEIDG, wykreślenie jest dodatkowe

Wykreślenie z VAT z urzędu przedsiębiorstwa w spadku

Przedsiębiorstwo w spadku zostanie wykreślone z rejestru jako podatnik VAT, np. w przypadku: zaprzestania pełnienia funkcji przez zarządcę sukcesyjnego lub wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. Istnieje również możliwość wykreślenia, w sytuacji, gdy zarząd sukcesyjny nie zostanie ustanowiony lub wygaśnie uprawnienie do powołania zarządcy sukcesyjnego, czy zaprzestania przez osobę, która dokonała zgłoszenia o kontynuowaniu prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku pod firmą zmarłego przedsiębiorcy.

Wykreślenie z VAT-UE

Wykreślenie z rejestru VAT jest tożsame z wykreśleniem z rejestru VAT-UE. Należy jednak pamiętać, że wykreślenie z VAT-UE, nie powoduje wykreślenia z rejestru VAT. Dodatkowo istnieje możliwość, że urząd skarbowy wykreśli podmiot z rejestru VAT-UE, powiadamiając o tym, jeśli :

-zostanie złożona zerowa deklaracja VAT-7 lub VAT-7K za 3 kolejne miesiące lub kwartał,

-lub przez okres 3 kolejnych miesięcy nie zostanie złożona informacja podsumowująca VAT-UE.

Jeśli przestaniesz dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych, pamiętaj o zgłoszeniu tego do naczelnika urzędu skarbowego, poprzez dostarczenie zaktualizowanego zgłoszenia VAT-R w odpowiednim terminie, tj. w przeciągu 15 dni od dnia, zawarcia ostatniej transakcje.

Jakie konsekwencje niesie za sobą, utracenie statusu czynnego podatnika VAT?

• brak możliwości odliczenia podatku VAT od faktur zakupowych, do których mieli prawo przedsiębiorcy posiadający status podatnika VAT,
• wystawiane faktury VAT będą “puste”- tylko podatnik VAT może wystawiać faktury VAT. Co negatywnie wpłynie na transakcje zawierane z kontrahentami, którzy nie będą mogli odliczyć VAT, od faktur przez nas wystawionych,
• straty finansowe i utrudnienia w nawiązywaniu nowych współpracy biznesowych

Jak więc zapobiec wykreśleniu z rejestru podatników VAT?

• wszelkie kontakty z Urzędu Skarbowego trzeba traktować na poważnie, co się z tym wiąże, w przypadku telefonu ze strony US należy odebrać, bądź w szybkim terminie oddzwonić. To samo tyczy się korespondencji przychodzącej,
• w przypadku wyjazdu np. w celu odpoczynku, należy na ten czas wyznaczyć odpowiednią osobę do pełnienia roli pełnomocnika do kontaktu z takimi podmiotami jak urząd skarbowy,
• każda zmiana siedziby działalności musi być na bieżąco zgłaszana w odpowiednich instytucjach oraz wykazach. Tyczy się to również zmian tego typu, jak zmiana numeru telefonu czy innych danych teleadresowych,
• terminowe składanie deklaracji VAT może w znaczącym stopniu pomóc nam uniknąć problemów z Urzędem Skarbowym,
• w przypadku gdy podmiot zakłada brak sprzedaży opodatkowanej, a co za tym idzie złożona deklaracja VAT będzie zerowa, należy złożyć stosowne pismo do Urzędu Skarbowego, w którym zawarte będzie wyjaśnienie tego stanu rzeczy,
• gdy podmiot zamierza zawiesić działalność gospodarczą na dłużej niż 6 miesięcy, zostaje automatycznie wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT. Dlatego gdy w trakcie zawieszenia przewidywana jest sprzedaż opodatkowana, należy o tym poinformować Urząd przed zawieszeniem działalności. Naczelnik US nie wykreśli wówczas podmiotu z rejestru Vat,
• niezbędne jest prowadzenie kontroli wewnętrznej, która będzie na bieżąco sprawdzać i ewentualnie korygować wystawiane faktury. Jeśli zdarzy się sytuacja, w której faktura zostanie błędnie wystawiona, należy złożyć korektę deklaracji VAT, wraz ze stosownym wyjaśnieniem zaistniałej sytuacji,
• szczególną ostrożność należy zachować w przypadku nabywania towarów lub usług u innych kontrahentów. Należy uważnie sprawdzić czy te podmioty są zarejestrowane jako czynni podatnicy VAT

W sytuacji, gdy pomimo naszej staranności, dojdzie do wykreślenia z rejestru, a chcemy zostać przywróceni, należy w jak najszybszym czasie złożyć stosowne wyjaśnienia do Urzędu Skarbowego.

Jak przywrócić status czynnego podatnika VAT?

Jeśli Urząd wykreśli podatnika z rejestru VAT z powodów wskazanych poniżej, tj.

• podatnik nie istnieje,
• prowadzona działalności gospodarcza zostaje zawieszonana na okres co najmniej 6 miesięcy,
• nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem bądź jego pełnomocnikiem,
• dane umieszczone w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą,
• mimo obowiązku złożenia deklaracji, nie została ona złożona za 6 kolejnych miesięcy,
• podatnik lub pełnomocnik nie stawił się na wezwanie organu podatkowego bądź kontroli skarbowej

Wówczas podatnik musi udowodnić, że prowadzi czynną działalność gospodarczą, a Naczelnik Urzędu Skarbowego przywróci go do rejestru. Odbywa się to bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego.

W sytuacji, gdy status ten został odebrany, gdyż prowadzona działalność może mieć powiązania z wyłudzeniami skarbowymi, podatnik musi udowodnić, że prowadzona działalność nie jest wykorzystywana w celach niezgodnych z prawem. Jeśli dowody będą jednoznaczne, wówczas naczelnik urzędu skarbowego przywraca go do rejestru.

Jeśli został zaniechany obowiązek składania deklaracji i nie została ona złożona przez 6 kolejnych miesięcy lub w składanych deklaracjach VAT podatnik nie wykazał żadnej sprzedaży lub nabycia towarów, wówczas podatnik musi udowodnić, że brak wykazanej w deklaracji sprzedaży wynika z profilu prowadzonej działalności, a nie z powodu zaprzestania prowadzenia działalności, naczelnik urzędu skarbowego przywraca go do rejestru.

W momencie, gdy jesteśmy wykreśleni z rejestru VAT, gdyż wystawiane faktury, nie dokumentowały czynności faktycznych, podatnik powinien udowodnić, że prowadzi czynną działalność gospodarczą, a wystawiane faktury zostały wystawione omyłkowo, dzięki temu możemy liczyć, że naczelnik urzędu skarbowego przywróci go do rejestru.

W sytuacji, gdy istnieje przypuszczenie, że dostawcy, bądź nabywcy biorący udział w dostawie tego samego produktu bądź usług, biorą udział w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celach korzyści finansowej, podatnik musi udowodnić, że prowadzona przez niego działalność nie jest związana z zamiarem nierzetelnego rozliczania VAT, aby zostać przywróconym do rejestru przez naczelnika urzędu skarbowego.

Co w sytuacji, gdy zostaje odrzucony wniosek o przywrócenie?

Wówczas, aby zostać przywróconym do rejestru, bez konieczności ponownej rejestracji należy zastosować się do poniższych wytycznych:

• złożyć stosowny wniosek o przywrócenie do rejestru VAT w terminie do 2 miesięcy od dnia wykreślenia;
• złożyć brakujące deklaracje VAT nie później niż w dniu złożenia wniosku o przywrócenie zarejestrowania;
• potwierdzić i udowodnić, że prowadzona działalność jest opodatkowana;
• w przypadku zaległości podatkowej z tytułu VAT do zapłaty, która zostanie wykazana w deklaracjach za wcześniejsze okresy, podatnik musi uregulować należność wraz z należytymi odsetkami;
• w przypadku gdy podatnik nie złoży wniosku przed upływem 2 miesięcy od dnia wykreślenia z rejestru VAT, wówczas będzie musiał składać zgłoszenie rejestracyjne. W przeciwnym wypadku nie zostanie przywrócony.

Co należy dołączyć do zgłoszenia rejestracyjnego?

– zaległe deklaracje VAT,

– ewidencje sprzedaży i zakupu za określone terminy,

– potwierdzenie zapłaty zobowiązania, wynikającego z zaległych deklaracji VAT wraz z ewentualnymi odsetkami

Wniosek trzeba przesłać pocztą lub złożyć osobiście do stosownego US. Należy to zrobić w terminie do 2 miesięcy od dnia wykreślenia z rejestru VAT.

Są przypadki, gdy nie trzeba składać ponownego zgłoszenia, należy jednak przekonać urząd o niesłuszności jego decyzji. Szczególnie ważne jest to dla firm, które zostały wykreślone ze względu na podejrzenia, że firma nie istnieje.

W sytuacji, gdy nie uda się przywrócić podmiotu mimo składania wniosku o przywrócenie, firma musi ponownie złożyć zeznanie rejestracyjne oraz przejść weryfikację.

W celu ponownej rejestracji trzeba złożyć zgłoszenie rejestracyjne. Następnie po weryfikacji przez Naczelnika US, wystąpi ponowna rejestracja.

Jeśli firma postanowi zawiesić działalność a w trakcie zawieszenia podatnik dokona:

• eksportu i importu towarów,
• nabycia towarów za wynagrodzenie na terytorium kraju,
• odpłatnej dostawy towarów bądź świadczenia usług

Wówczas firma będzie zobowiązana do poinformowania o tym Naczelnika Urzędu Skarbowego przed dniem wykonania wymienionych działań. Należy wskazać okres, w którym czynności te będą wykonywane. Na podstawie oświadczenia, Naczelnik nie dokona wykreślenia z rejestru VAT, przez okres wskazany w zawiadomieniu.

W większości przypadków przedsiębiorcy opłaca się zostać podatnikiem VAT. Oczywiście potrzeby każdej firmy powinny być analizowane indywidualnie. W razie wątpliwości warto zastanowić się nad następującymi kryteriami: jaki rodzaj klientów będziemy obsługiwać, jakiej wysokości wydatki inwestycyjne planujemy ponieść, jak rozliczamy działalność, etc. Zapoznanie się ze szczegółowymi i rzetelnymi informacjami dotyczącymi VAT-u pozwoli nam podjąć decyzję i ułatwi sprawne działanie naszej firmy na optymalnym poziomie.

 
Źródła:
https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka
https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-wykreslenie-z-vat
https://www.biznes.gov.pl/pl/publikacje/2981-wykreslenie-z-rejestru-podatnikow-vat
https://www.biznes.gov.pl/pl/firma/podatki-i-ksiegowosc/chce-rozliczac-vat/vat-sytuacje-zyciowe/jak-sprawdzic-czy-nie-zostalem-wykreslony-z-rejestru-vat
https://www.biznes.gov.pl/pl/firma/podatki-i-ksiegowosc/chce-rozliczac-vat/vat-sytuacje-zyciowe/jak-sprawdzic-czy-nie-zostalem-wykreslony-z-rejestru-vat
https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-wniosek-o-przywrocenie-do-rejestru-vat-wzor-z-omowieniem
https://www.infakt.pl/blog-ksiegowy/wykreslenie-z-rejestru-vat/
https://www.rp.pl/VAT/303029885-Wykreslony-podatnik-wroci-do-rejestru-VAT-jesli-przekona-fiskusa.html?gclid=CjwKCAjwkJj6BRA-EiwA0ZVPVgKLZFEHSZX0NZCHQkY3gl5f8AMagxxNyCO3iYheV-DEfHnWdjPy9BoC3AkQAvD_BwE 
https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-wykreslenie-z-vat
https://www.biznes.gov.pl/pl/firma/podatki-i-ksiegowosc/chce-rozliczac-vat/vat-sytuacje-zyciowe/jak-sprawdzic-czy-nie-zostalem-wykreslony-z-rejestru-vat